Büyükelçi Hazar İbrahim, Azerbaycan’ın, enerji konusunda Türkiye’yle ilişkilere sadece ticaret olarak bakmadığını, Türkiye’nin enerji güvenliğini de savunduklarını söyledi. Büyükelçi İbrahim, Türkiye ile Azerbaycan arasındaki ilişkiyi “Dünyada eşi benzeri yok” diye tanımladı.

   Azerbaycan’ın Ankara Büyükelçisi Hazar İbrahim, koronavirüs salgını sürecinde ticarette düşüş beklentisi olmasına karşın salgının bazı alanlarda yeni fırsatlar yarattığına dikkat çekerek “Salgının başlangıcından bu yana Bakü-Tiflis-Kars demiryolu üzerinden yapılan taşımacılık yaklaşık 4 kat arttı” dedi. Azerbaycan ve Türkiye’nin savunma sanayii alanında ortak üretim konusunu görüştüğünü belirten İbrahim, şubat ayında imzalanan anlaşma kapsamında Azerbaycan’ın Türkiye’den alacağı savunma sanayii ürünlerinin henüz belirlenmediğini bildirdi. Büyükelçi İbrahim, Cumhuriyet’e verdiği mülakatta Türkiye-Azerbaycan ilişkileri ve koronavirüs salgını sürecinde yaşanan gelişmeleri değerlendirdi.

‘YARDIMI DOĞRU BULMADIK’

Koronavirüs salgınının başlangıcından itibaren iki ülkenin yakın işbirliği yaptığını, ülkelerin isteyen vatandaşları tahliye etmek için karşılıklı olarak uçuşlar gerçekleştirdiğini kaydeden İbrahim, salgın sürecinde Azerbaycan’ın Türkiye’den tıbbi malzeme ithalatı yaptığını belirterek “Türkiye, 100’den fazla ülkeye yardım gönderdi fakat biz Azerbaycan olarak yardım istemeyi doğru bulmadık. İhtiyacımız olduğu noktada Türkiye’den istediğimiz malzemeleri ve ürünleri satın aldık” dedi. İbrahim, talep ettikleri sağlık malzemeleri için kısa sürede ithalat izni aldıklarını, bu konuda Türk makamlarına müteşekkir olduklarını bildirdi.

  Koronavirüs salgınının başlangıcında Azerbaycan Devlet Petrol Şirketi SOCAR’a ait Petkim ve Star Rafineri’nin Türkiye sağlık endüstrisi için gerekli ürünlerin üretimini yaptığına dikkat çeken İbrahim, “Böylece Türkiye bu malzemeleri ithal etmek zorunda kalmadı. Star Rafineri ve Petkim’in ürettiği ve çok uygun fiyata sattığı hammaddelerle önemli sağlık ürünleri Türkiye’de üretiliyor ve bu ürünler hem yardım olarak birçok ülkeye gönderiliyor hem de satılabiliyor” dedi.

  Azerbaycan’ın, enerji konusunda Türkiye’yle ilişkilere sadece ticaret olarak bakmadığını, Türkiye’nin enerji güvenliğini de savunduklarını söyleyen İbrahim, Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu’nun (EPDK) mart ayı verilerine göre, Türkiye’nin yaptığı doğalgaz ithalatında en büyük payın Azerbaycan’a ait olduğuna dikkat çekti ve doğalgaz fiyatı konusunun hiçbir zaman iki ülke arasında bir sorun başlığı olmadığını belirtti. İbrahim, “Şunu kesin olarak söyleyebilirim; doğalgaz, petrol ve diğer konularda fiyat Türkiye-Azerbaycan ilişkilerinde hiçbir zaman bir sorun olmadı. Zaten bir sorun olsaydı Azerbaycan gazının Türkiye’nin iç tüketimindeki payı ilk sıraya yerleşmezdi” diye konuştu.

‘ORTAK ÜRETİMİ KONUŞUYORUZ’

  Türkiye ve Azerbaycan, 25 Şubat’ta Askeri Mali İşbirliği anlaşması imzalamış ve Türkiye, savunma sanayii alımı için Azerbaycan’a 200 milyon TL hibede bulunmayı taahhüt etmişti. Geçen hafta Azerbaycan basınına dayandırılarak yapılan haberlerde Azerbaycan’ın Türkiye’den helikopter ve insansız hava araçlarının da bulunduğu araçlar almayı planladığı yazılmıştı. “200 milyon TL, savunma sanayii alanında ancak bir ürünün fiyatı olabilir, savunma sanayii alımımız 200 milyon TL ile sınırlı kalması imkânsız” diyen İbrahim, konuyla ilgili görüşmelerin sürdüğünü belirterek “Bu alanda sadece Türkiye’den satın alma değil, bu konuda ortak üretim konuları görüşülüyor. Türkiye ve Azerbaycan bu konuda işbirliği içinde olacak. Savunma sanayii alanında nasıl bir işbirliği yapılabilir konusundaki görüşmeler sürüyor” ifadelerini kullandı.

‘MİNSK’TE YENİ BEKLENTİ YOK’

  Azerbaycan’ın bağımsızlığını kazandığı 1991’den bu yana çözülemeyen ve Ermenistan işgali altında olan Karabağ konusunda Türkiye’nin her zaman Azerbaycan’a uluslararası hukuk temelinde destek verdiği belirten İbrahim, “Biz tamamen uluslararası hukuk temelinde bu sorunun çözülmesini istiyoruz. BMGK kararları açık, Azerbaycan toprakları işgal altında ve bu işgalin sona ermesi gerekiyor” dedi. İbrahim, Karabağ sorununun çözümü, ABD, Rusya ve Fransa’nın eşbaşkanlığını yürüttüğü ve Türkiye’nin de üyesi olduğu AGİT Minsk Grubu çerçevesinde yapılan görüşmelerle ilgili de “Şahsen AGİT Minsk Grubu çerçevesinde yapılan görüşmelerde yakın dönemde yeni bir gelişme yaşanmasını beklemiyorum. Ermenistan’daki yeni yönetim de maalesef eski yönetimin yanlışlarını devam ettiriyor” diye konuştu.

DÜNYADA BENZERİ OLMAYAN EŞSİZ BİR İLİŞKİ

   1918’de ilan edilen İlk Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti’nin kuruluş yıldönümünün 28 Mayıs’ta, Osmanlı Devleti ile Azerbaycan arasında imzalanan ilk anlaşma olan Batum Anlaşması’nın yıldönümünün de 4 Haziran’da kutlandığını anımsatan İbrahim, Türkiye-Azerbaycan ilişkilerini “dünyada benzeri olmayan eşsiz bir ilişki” olarak tanımladı.

‘EDEBİYAT BİZİ YAKINLAŞTIRIR’

   İki ülkenin kültür alanında sınırsız bir işbirliği olduğunu, Türkiye ve Azerbaycan arasındaki işbirliğinin diğer Türk Cumhuriyetleri için örnek teşkil ettiğini söyleyen İbrahim, Türk dizilerinin Azerbaycan’da sevilerek izlendiğini, bazı dizilerdeki Azerbaycanlı karakterlerin, Azerbaycan’da bu dizilere olan ilgiyi artırdığını belirtti.

   Kültür alanında dil konusunun en önemli başlık olduğuna dikkat çeken İbrahim, “Hem Azerbaycan’da hem Türkiye’de Türkçemizin daha iyi anlaşılması için çabalamalıyız. Azerbaycan’da Anadolu Türkçesini daha kolay anlıyorlar, ancak Türkiye’de Azerbaycan Türkçesi biraz daha zor anlaşılıyor. Edebiyat eserlerimizi ülkelerimizde yaygınlaştırarak bu işe başlayabiliriz, ama çevirmeyerek bunu yapmamız lazım. Azerbaycan’da Türkiye’den gelen kitaplar çok. Azerbaycan dilindeki kitapları da Türkiye’de daha fazla yaygınlaştırırsak bu bizim yakınlaşmamıza yardımcı olur” diye konuştu.

Kaynak: Cumhuriyet

Yazar: Hüseyin Hayatsever